Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου 2010

Μια φωτογραφία από τα παλιά


Το ερημητήριο του Άγγελου Σικελιανού στη Σαλαμίνα
πολύ πριν το μετατρέψουν σε ένα μουσείο μονίμως κλειστό 
που να θυμίζει έντονα μεζονέτα στις Κυκλάδες.

Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου 2010

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗ ΚΩΜΩΔΙΑ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ. ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ

Μετά το τέλος της ψηφοφορίας, αργά τη νύχτα, μια ηλικιωμένη γυναίκα στεκόταν έξω από ένα εκλογικό τμήμα περιμένοντας. Είπα με το λογισμό μου. Για κοίτα, η περιέργεια τι κάνει... Γριά γυναίκα και περιμένει ως τέτοιαν ώρα για να μάθη το αποτέλεσμα!... Δεν κρατήθηκα. "Καλέ θεία, της λέω, μην περιμένεις. Θ' αργήσουν πολύ ακόμη για να τελειώσουν. Θέλουν ώρες για να βγάλουν το αποτέλεσμα.

-"Όχι παιδί μου. Δεν κάθομαι γι' αυτό, μου απαντά. Περιμένω να πάρω μια συνταγή για το άρρωστο εγγόνι μου που βρίσκεται σε ανάγκη". Ένοιωσα καθήκον μου να την πληροφορήσω πως μέσα στην Εφορευτική Επιτροπή δεν υπήρχε κανένας γιατρός, και πως θα έπρεπε να κοιτάξη σ' άλλο τμήμα, κι αν ήθελε να την βοηθήσω σ' αυτό.

-"Όχι ευχαριστώ. Δε ζητάω γιατρό. Τη συνταγή περιμένω. Θα την βγάλουνε από την κάλπη!" Παρ' ολίγο να την πιστεψω για μπιτ ζουρλή τη δόλια γερόντισσα, αν δε συνέχιζε να μου δώσει εξηγήσεις. "Η κόρη μου, κυρ Νίκο, τα μπέρδεψε όταν εψήφισε. Ήτανε να μην τα χάση; Τούτες τις μέρες στο σπίτι μας ο δρόμος διασίδι! Ένας έφευγε, άλλος ερχότανε, από τους υποψήφιους αφίνοντάς μας τα ψηφοδέλτια του.. Ο ένας με το γέλιο του και τα παρακαλετά. Ο άλλος σειναμένος και κουνιστός σαν καραγκιοζάκος, με τις φοβέρες του και τα παινέματα, κι άλλος με το σιγανό και τα ταξίματα.. Έτσι, τη στιγμή που πήρε να βάλη το ψηφοδέλτιο στο φάκελλο, η κόρη μου βιαστικά - βιαστικά, με φόβο μην ιδή, μην καταλάβει κανείς ποιανού ήταν, έβαλε μέσα τη συνταγή του παιδιάτρου απ' την Αθήνα που την είχε κι αυτήν μέσα στην τσάντα! Τώρα κάθομαι να την βγάλουν, γιατί είναι ανάγκη να πάρη το εγγόνι μου το γιατρικό!

Νίκος Σαλτάρης, Εφημερίδα 'Η ΣΑΛΑΜΙΝΑ', φύλ, 63, 1964

Δευτέρα 13 Σεπτεμβρίου 2010

ΒΑΚΙΛΟΣ, Γ' ΤΕΥΧΟΣ, ΣΕΛ. 89


ΤΟ ΔΕΛΤΑΡΙΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΕΛΗΝΙΩΝ. ΕΝΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ

H πίσω πλευρά του λαχνού
 
Αναμφισβήτητα το δελτάριο που παρουσιάζουμε για πρώτη φορά αποτελεί ένα ιστορικό ντοκουμέντο μοναδικής τοπικής αξίας. Ο Άγιος Νικόλαος των Σεληνίων σε μακέτα τυπωμένη πάνω σε λαχνό, με σκοπό την ενίσχυση της ανακατασκευή του. Για να είμαστε όμως ακριβείς δε πρόκειται για ανακατασκευή αλλά για την κατεδάφιση ενός μεταβυζαντινού ναΐσκου, μονόχωρου με δίρριχτη στέγη στο οποίο ήταν εφαπτόπενο επίσης το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής. Ο ναός του Αγίου Νικολάου αναφέρεται για πρώτη φορά από τον γνωστό Τούρκο περιηγητή Εβλιά Τσελεμπή, ο οποίος επισκέφτηκε την ακτή των Σεληνίων σε ένα από τα ταξίδια του. Το έτος που κυκλοφόρησε το «λαχείον» είναι το 1954 και η τιμή του λαχνού ήταν οι «ΔΡΧ. 10.» και ο ναός ανηγέρθη το 1955 από τον αρχιτέκτονα Σόλωνο Κυδωνιάτη.

Η μπροστινή πλευρά του λαχνού που αποτυπώνει τη μακέτα της εκκλησίας

Εδώ σταματάει ο ρόλος του ιστορικού και αρχίζει εκείνος του κριτικού. Διότι, πίσω από τις γραμμές, εκεί όπου το μεγάλο δώρο του λαχνού είναι ένα οικόπεδο στα Σελήνια, διακρίνεται ολοφάνερα μια συμπόρευση της θρησκευτικής πίστης με το υπό δημιουργία ιδιοκτησιακό και καταναλωτικό καθεστώς της εποχής και φαίνεται πως η ιερότητα περνάει μέσα από τίτλους κατοχής και κυριότητας. Η αγνή λατρεία στο Θεό βρίσκεται σε απόλυτη ταύτιση με το μοντέλο της «σαλαμινοποίησης», δηλαδή της ταχείας κατάτμηση γης σε μικρά κομμάτια ευπώλητης ιδιοκτησίας με σκοπό την οικιστική αποσυμπίεση της πρωτεύουσας, δημιουργώντας μια μικρή κοντινή όαση, ώστε να ξεγελιούνται οι διαμαρτυρόμενοι πληβείοι της τσιμεντούπολης και να στέκει αδιάρρηκτη η μητροπολιτική κερδοφορία, αν όχι να επεκτείνεται περαιτέρω. Δεν είναι τυχαίο πως οι εκκλησιαστικές διαμάχες με δημοτικούς φορείς για ιδιοκτησιακά θέματα καλά κρατούν. Όπως δεν είναι τυχαίο πως οι περισσότεροι παραθεριστικοί οικισμοί της νοτιοανατολικής και νοτιοδυτικής Σαλαμίνας ηλεκτροδοτήθηκαν με το πρόσχημα της ηλεκτροδότησης εκκλησίας που φτιαχνόταν πρόχειρα για το σκοπό αυτό, μιας και υπήρχε νομοθεσία άμεσης παροχής ρεύματος σε εκκλησίες. Κι έτσι άνοιγε και ο δρόμος της ηλεκτροδότησης των παραθεριστών. 

Τέτοια ήταν η ανάπτυξη, ώστε η Σαλαμίνα να μην αποτελεί ουσιαστικά νησί του Αργοσαρωνικού πια, αλλά την αμέσως επόμενη γειτονιά μετά το Πέραμα.

Τετάρτη 8 Σεπτεμβρίου 2010

ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ

από την ιστοσελίδα της λίμνης Κουμουνδούρου

Βλέποντας τη φωτογραφία ο συνειρμός αναδύεται αβίαστα:
Άγγελος Σικελιανός - Ιερά Οδός

Κυριακή 5 Σεπτεμβρίου 2010

ΤΟ ΚΑΠΕΛΑΚΙ ΜΟΥ ΣΤΡΑΒΑ

Πριν μια βδομάδα, καθώς περπατούσα στα Σελήνια, βιαζόμουν και λίγο, είδα για καλή μου τύχη μια κυρία να πουλάει καπέλα στο δρόμο. «Όλο και αυξάνει η γκάμα των μικροπωλητών», σκέφτηκα και έσπευσα να αγοράσω ένα, μιας και θα το χρειαζόμουν στη παραλία όπου και κατευθυνόμουν.

Την πλησιάζω και την ρωτάω «πόσο τα έχετε τα καπελάκια κυρία;»

- «Καλημέρα, η Ρούλα η Νάννου είμαι. Υποψήφια Δήμαρχος Σαλαμίνας», μου είπε χαμογελαστά.

Προς στιγμήν σάστισα, Ίσως και γι’ αυτό επέμεινα στην ερώτησή μου.

- «Καλή επιτυχία να έχετε, όμως πόσο τα δίνετε τα καπελάκια;».

- «Δωρεάν τα δίνω, για γνωριμία με τον πολίτη», μου απάντησε κάπως ενοχλημένη είναι η αλήθεια.

Ακόμη δεν είχα καταλάβει. Μου πέρασε κι απ’ το μυαλό πως ίσως ήταν και καμιά παλαβή που δε ξέρει τι λέει. Δεν ήθελα όμως να την κοροϊδέψω.

- «Δεν πειράζει της λέω, θα σας δώσω 5 ευρώ» και αρπάζω το καπέλο να φύγω.

- «Σας παρακαλώ πολύ», μου είπε εμφανώς νευριασμένη και έτεινε το χέρι της προς τη μεριά μου για να επιστρέψει τα χρήματα.

Καθώς απομακρυνόμουν άκουγα πίσω μου ταραγμένες φωνές: «δε τα πουλάω τα καπέλα, τα χαρίζω βλάκα, ΤΑ ΧΑΡΙΖΩ!»

ΓΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΟ ΑΛΗΘΕΣ
Είναι ξεκάθαρο πλέον πως η πολιτική έχει φτάσει στο πιο σαχλό της σημείο και οι υποψήφιοι δεν μπορούν να εμπνεύσουν τίποτα περισσότερο από τον οίκτο μας.

Τετάρτη 1 Σεπτεμβρίου 2010

ΒΑΚΙΛΟΣ, Γ' ΤΕΥΧΟΣ, ΣΕΛ. 64


Καταγραφή της εκτέλεσης τριών Σαλαμινίων την 7η Ιανουαρίου 1942 από τους Γερμανούς


Πληροφοριοδότρια: Αφροδίτη (Βίτα) Προκοπίου Σοφρά, σύζυγος Ιωάννη Βιλλιώτη
Γεννηθείσα: 1914
Σπουδές: Γυμνασιακές (οκτατάξιο Γυμνάσιο)
Η καταγραφή έγινε στις 16-5-09
Μέθοδος: Απλή καταγραφή

«Εξήντα επτά χρόνια θρηνώ· θρηνώ κάθε βράδυ για το πώς έφυγε ο Μητσάκης. Έζησα την εκτέλεση του κουνιάδου μου, του αδερφού του άντρα μου, του Γιάννη, το 1942.
            Θα στα πω όλα αναλυτικά, με το νι και με το σίγμα. Μέναμε τότε στο σπίτι της παραλίας. Το πρωί της παραμονής των Θεοφανίων πέρασε ο Μητσάκης από το σπίτι να πάρει τον άντρα μου να πάνε στο εμπορικό που είχαν ανοίξει, στην αρχή της Λεωφόρου Φανερωμένης. Του λέει ο άντρας μου «Πετάγομαι, Μήτσο, να πάρω κάτι κόλλες κι έρχομαι». Εκείνη την ώρα ανέβαινε η κλούβα των Γερμανών και πήγαινε πάνω στο Πυροβολείο. Σε λίγη ώρα κατέβηκε, βγήκαν οι Γερμανοί, τον άρπαξαν και τον έβαλαν μέσα. Κατά σύμπτωση η Κουλίτσα του Κουρτίδη είδε τι έγινε και ήρθε με κλάματα και με ειδοποίησε. Το βράδυ μάθαμε τι έγινε. Είχαν βγάλει μια διαταγή οι Γερμανοί να πιάσουν δέκα ομήρους για κάτι που είχε γίνει σ’ ένα άλλο νησί. Δεν ξέραμε για ποιο λόγο. Το ίδιο βράδυ τους πήγαν στο νησί (εννοεί τον Αγ. Γεώργιο) και μετά σ’ ένα ψηλό σπίτι (εννοεί τη βίλλα Παναγιωτόπουλου), που όποτε περνάω κλαίω. Οι Γερμανοί ήταν αυστηροί και βλοσυροί, δεν μας άφηναν να τους δώσουμε ρούχα κι είχε ένα κρύο, ένα χειμώνα βαρύ. Σηκώθηκα με τη συννυφάδα μου των Θεοφανίων να πάμε να τον δούμε. Δεν μας άφηναν. Τους επιτηρούσαν αυστηρά.
Μου λέει ο Βαγγέλης ο Σοφράς, ο πρώτος ξάδελφος του πατέρα μου: «-Βίτα μου, είναι δύσκολα τα πράγματα, θα πάρουν άλλους δέκα».
            Κείνες τις μέρες, μας είχαν απαγορέψει οι Γερμανοί την κυκλοφορία μετά τις 6 το απόγευμα. Έβλεπες όλο το πρωί και το μεσημέρι ανά εκατό μέτρα, πέντε-πέντε οι Γερμανοί να περιπολούν. Δεν μπορώ ν’ ακούω μπότα, ακόμα και τώρα· ακόμη και ήχους που μου τη θυμίζουν. Νωρίς το πρωί της εβδόμης του Γενάρη οι Γερμανοί έστησαν μπροστά στ’ αγάλματα τρεις στύλους ξύλινους. Όλοι καταλάβαμε πως κάτι ετοίμαζαν. Είχαν κλείσει και τη συγκοινωνία. Πέραμα δεν είχε, ούτε από τα Παλούκια, ούτε από τη Φανερωμένη. Βλέπω την Άννα την Παπασωτηρίου «-Θα σκοτώσουν τον πατέρα της Φραγκούλας, μου λέει. Θα πιάσουν κι άλλους ομήρους». Έβαλα τις φωνές, δεν άντεχα άλλο. Κλειστήκαμε στα σπίτια. Γύρω στις 10 το πρωί, οι Γερμανοί παρατάχτηκαν σε σχήμα Π μπροστά από τους ξύλινους στύλους με τα νώτα στραμμένα στα καφενεία. Όλες οι Αρχές της Κούλουρης ήταν εκεί. Ο Δήμαρχος, Γιώργος Παπασωτηρίου, η Αστυνομία, οι Λιμενικοί. Ήρθε η Κλούβα κι έβγαλαν τον κουνιάδο μου, τον Πούτο και έναν υπαξιωματικό του Ναυστάθμου από τις Σπέτσες, τον Ρούκα. Τους έβγαλαν δεμένους και τους έστησαν στους στύλους. Ήταν ένα πρωινό γλυκό, μια συννεφιά γκρι απαλή, μια ηρεμία, μια ησυχία!
Είχα κουφώσει το παράθυρο και τα ’βλεπα όλα. Βγήκα έξω και φώναζα σαν τρελή. Με έσπρωξαν οι Γερμανοί όμως και με ανάγκασαν να κλειστώ στο σπίτι. Πήγα πάλι στο παράθυρο. Ένας Γερμανός φώναξε το πυρ και τους σκότωσαν. Ο κουνιάδος μου σπαρτάραγε, δεν πέθανε αμέσως και πήγε ένας Γερμανός και του έδωσε τη χαριστική βολή κάτω από το σαγόνι.
            Δώσανε μετά διαταγή οι Γερμανοί να κρεμαστούν τα σώματα των νεκρών για τρεις μέρες, για παραδειγματισμό. Όταν σουρούπωσε κι άρχισε το αεράκι, έβλεπες τα σώματά τους να ταλαντεύονται και άκουγες το τρίξιμο του σκοινιού στο ξύλινο δοκάρι.
            Μετά τρεις μέρες άφησαν να πάρουμε τα πτώματά τους. Με συνοδεία Γερμανών τα πήγαμε στο σπίτι και μας απαγόρεψαν να τους κλάψουμε, να τους μοιρολογήσουμε, να μην μπει κανένας στο σπίτι τους, παρά μόνο οι γυναίκες τους. Όταν τους έθαψαν, πήγαν οι Γερμανοί κι έσπασαν τους σταυρούς. Αυτά έζησα και στα είπα. Κι ζω ακόμα για να τα λέω».
            
ο βομβαρδισμός του Ναυστάθμου από τα γερμανικά στούκας

Το γ' τεύχος του περιοδικού κυκλοφόρησε στις 30 Αυγούστου 2010 και τυπώθηκε σε 800 αντίτυπα. Αναζητήστε τα στα βιβλιοπωλεία του νησιού χωρίς αντίτιμο.

Χωρίς παρεξήγηση..

1.Κάθε ανάρτηση του blog εκφράζει μονάχα τον αρθρογράφο της_
2.Κάθε ιστορική αναφορά που παρατίθεται στο blog εχθρεύεται τις διαδρομές του πατριωτικού σπαραγμόύ ή της υπερηφάνειας._

.
Powered By Blogger